Tja, mooier kan ik ze niet maken: de twee redenen waarom ik voorlopig even alcoholvrij door het leven ga – en waarschijnlijk blijf, totdat het vaccin tegen het Coronavirus er eindelijk is. Ten eerste is het drinken van 4 glazen alcohol* op één avondje of middag een aanslag op ons immuunsysteem. Daardoor neemt onder meer het risico op een longontsteking toe. Ten tweede is alcohol ook nog eens slecht voor je huid – wat voor mij als ijdeltuitje een heel welkome extra motivatie is.
Ook af en toe een avondje “doorzakken” doet je immuunsysteem geen goed
Wijntjes drinken: ik hou er van. Ik hou er zelfs meer van dan goed voor me is. Als je er niet lelijk van zou worden en als het niet zo ongezond zou zijn, dan dronk ik elke avondje een wijntje – of vier, welteverstaan. Al lang voor de Coronapandemie moest ik mezelf dus soms inhouden. Dat ging vaak heel gemakkelijk – dan “vergat” ik de wijntjes gewoon wekenlang. Soms kostte het me moeite. Op zomerse dagen bijvoorbeeld – en tijdens de “natste maand van het jaar”, ook wel bekend als december. Of in stressvolle periodes, want ook het concept van alcohol als (verraderlijke) tranquillizer is me niet vreemd. Momenteel zit ik qua moeite ergens in het midden: ja, ik heb soms veel zin in een wijntje – maar nee, het nog immer rondwarende Coronavirus is een te sterke stok achter de deur. Ik houd het nu avond-aan-avond braaf bij groene thee en herbal infusions.
Uiteraard ga ik hier niet beweren dat je Corona kunt krijgen van een avondje doorzakken. Maar dat te veel drinken slecht is voor je immuunsysteem – dat staat als een paal boven water. Daarover kun je desgewenst alles lezen in “
Alcohol and the Immune System”, dat verscheen in Alcohol Research & Health – het tijdschrift van de Amerikaanse National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. Voor mij persoonlijk was het vooral het verband met longontsteking (pneumonia in het Engels) dat het 'm deed: de zin in een wijntje verdwijnt daardoor weer net zo snel, als dat die opkomt. Want tja, COVID-19 veroorzaakt
longontstekingen van het allerergste soort – dus het risico daarop kun je beter zo klein mogelijk houden. Voeg daarbij
het feit dat alcoholgebruik niet chronisch hoeft te zijn om het immuunsysteem aan te tasten (één avondje doorzakken is voldoende) en je begrijpt wellicht waarom ik heb gekozen voor een Dry Corona.
Slecht voor je huid
Toen de Coronapandemie ook Nederland bereikte, nam ik me – nadat ik een beetje bekomen was van de schrik – één ding voor: ik zou gezonder uit deze crisis komen, dan dat ik er in ging. En dat gezonder ook mooier betekent, was uiteraard heel welkom als extra motivatie. De komende maanden zal ik regelmatig aandacht besteden aan de voedingssupplementen die ik tegenwoordig verorber en die bijdragen aan “schoonheid van binnenuit”. Maar geen alcohol meer drinken is een grote stap in de goede richting – want ook in de huid maakt alcohol méér kapot dan je lief is.
Beschadigt het DNA
Bij de schadelijke effecten van alcohol heeft een specifiek stofje een
belangrijke rol: aceetaldehyde – een oxidatieve metaboliet die ontstaat wanneer alcohol wordt afgebroken door het lichaam. Aceetaldehyde
beschadigt het DNA en belemmert tegelijkertijd het DNA-herstel. Ook tast aceetaldehyde – als “vrije radicaal” – de cellen aan.
Verstoort de huidbarrière op twee manieren
Daarnaast is er nog een andere metaboliet die de huid geen goed doet: aceton (inderdaad... als in nagellakremover) Aceton kan de
huid kwetsbaarder maken, doordat het de groei van keratinocyten beïnvloedt.
Daarnaast heeft alcohol
verstorende effecten op de lipiden-huishouding. Lipiden zijn de “vetjes” in onze huid die samen met de NMF de huidbarrière vormen.
Kan ontstekingsreacties veroorzaken en/of versterken
Alcohol kan zowel een
initiërende als een verzwarende factor zijn bij ontstekingen. Zo bestaan er bijvoorbeeld studies waarin alcohol een toename veroorzaakte van pro-inflammatoire (ontstekingsbevorderende) cytokinen.
Daarnaast
beïnvloedt alcoholconsumptie de mestcellen – cellen die onder meer een belangrijke rol hebben bij het ontstaan van psoriasis en allergische huidreacties. Het is dan ook geen toeval dat een zeer hoog percentage van de eczeem- en psoriasis-patiënten uit
deze studie gerekend kon worden tot de categorie “zware drinker”. Ruim 30% van psoriasis-patiënten had een Alcohol Use Disorder – evenals 33,3% van de patiënten met eczeem.
Verhoogt de kans op huidkanker
Er bestaat een
verband tussen alcoholgebruik en het ontstaan van nonmelanoma huidkanker, zoals basaalcel- en plaveiselcelcarcinoom. Dat verband is dosisafhankelijk: hoe groter het alcoholgebruik, hoe groter de kans op het ontstaan van huidkanker.
Verkleint de voorraad anti-oxidanten
Oxidatie is een normaal proces: het betekent “verbinden met zuurstof” en dat doen we (gelukkig!) constant. Bij dat proces ontstaan voortdurend vrije radicalen. Om die onschadelijk te maken beschikken de cellen over bepaalde enzymen, zoals superoxide dismutase (SOD), catalase en glutathione peroxidase. Daarnaast worden er anti-oxidanten die het lichaam heeft opgenomen uit voedsel, opgeslagen in de huid.
Wanneer er méér vrije radicalen ontstaan dan de enzymen en anti-oxidanten samen kunnen bevechten, dan kunnen de vrije radicalen de cellen en het DNA beschadigen (“oxidatieve stress”). UV-straling is een beruchte oorzaak van het ontstaan van (veel) te veel vrije radicalen – maar ook alcoholconsumptie veroorzaakt oxidatieve stress.
Carotenoïden zijn anti-oxidanten, waarvan de meeste zichtbaar zijn. Sommige carotenoïden zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de kleuren van groenten en fruit – en eenmaal opgeslagen in de huid, geven ze die een
gezonde kleur.
Alcoholconsumptie verminderde de hoeveelheid carotenoïden in de huid bij de proefpersonen die deelnamen aan
deze (kleine) studie. Daardoor nam het risico op zonverbranding toe en daarmee dus ook op beschadiging en vroegtijdige veroudering van de huid.
Vertraagt de wondgenezing
Gezien het bovenstaande is het eigenlijk weinig verwonderlijk dat alcoholconsumptie een negatief effect heeft op het herstel van de huid na verwonding. Dat toonde
deze studie – waarbij gebruik werd gemaakt van een diermodel – dan ook aan.
*) Binge drinken
Wanneer je als vrouw tijdens 1 gelegenheid 4 glazen alcohol drinkt, dan ben je volgens de definitie van Jellinek (al ;)) aan het binge drinken. Mannen mogen 1 glas meer nuttigen: zij binge drinken wanneer ze 5 glazen alcohol per gelegenheid consumeren.
