Titaniumdioxide is een verbinding van titanium met zuurstof die wordt verkregen door het laten
inwerken van zwavelzuur of chloorgas op titaanerts. Hierdoor ontstaat een wit poeder dat op grote schaal wordt toegepast in een groot aantal verschillende producten. Het is als E-nummer 171 te vinden in voeding, waarin het wordt verwerkt als witte kleurstof en opacifeermiddel. Titaniumdioxide verwerkt in tandpasta, voedingssupplementen en make-up krijgt het CI (Color Index) nummer 77891. Als mineraal zonnefilter is het gemakkelijker te herkennen: de INCI-naam is Titanium Dioxide.
De meeste titaniumdioxide krijgen wij Nederlanders binnen door het inslikken van tandpasta (alleen kleine kinderen) en door de consumptie van snoep, koffiecreamers, cake, koekjes en sauzen. Titaniumdioxide verwerkt in zonbeschermingsproducten dringt ondanks een laag moleculair gewicht niet in de diepere, levende huidlagen, maar blijft liggen in het
stratum corneum dat volledig bestaat uit dode huidcellen.
Mineraal sunblock
Titaniumdioxide behoort samen met
zinkoxide tot de zogenoemde fysische zonnefilters – ook wel minerale zonnefilters of niet-organische zonnefilters genoemd. In het Engels spreekt men wel van
sunblocks, dat treffend aangeeft hoe deze filters werken: ze blokkeren UV-straling door die te absorberen (zinkoxide) of te reflecteren (titaniumdioxide) – zonder daarbij in de huid te dringen.
Dat in tegenstelling tot de chemische filters, die in de huid dringen om daar UV-straling – in meer of in mindere mate – onschadelijk te maken.
Beschermt de huid tegen UV-A2 en UV-B straling
Titaniumdioxide beschermt de huid tegen UV-B straling en daarmee tegen rood worden en meer ernstige vormen van zonverbranding. Het vermindert het risico op huidkanker en vroegtijdige huidveroudering, maar doet dit minder goed dan zinkoxide. Titaniumdioxide beschermt namelijk niet tegen UV-A1 (340-400 nm), maar
alleen tegen UV-A2 (320-340 nm) Zinkoxide beschermt tegen UV-A1 én UV-A2 straling.
FDA Approved
Titaniumdioxide is een
“FDA Approved” zonnefilter dat voldoet aan zeer strenge eisen met betrekking tot veiligheid en effectiviteit. Die eisen zijn zo streng omdat de Amerikaanse overheid zonnefilters tot de geneesmiddelen rekent, terwijl filters in Europa slechts als cosmetische ingrediënten worden beschouwd.
Veilig als zonnefilter – ook in nano-vorm
Titaniumdioxide is een wit poeder – dat verwerkt in een zonbeschermingsproduct een wit laagje achterlaat wanneer het op de huid wordt aangebracht. Dat hoeft voor een dagje aan het strand nog niet zo'n probleem te zijn – vooral niet bij kinderen. Maar wanneer je je huid structureel tegen zonlicht wilt beschermen, wordt dat witte waasje al snel een issue in cosmetisch opzicht. Daarom bevatten veel zonbeschermingsproducten titaniumdioxide dat is verkleind tot nanodeeltjes, die voor het oog onzichtbaar zijn. In tegenstelling tot wat boze tongen wel beweren is het gebruik van nano-zinkoxide als zonbescherming veilig. Het voert te ver om hier in te gaan op alle misverstanden over nano-titaniumdioxide of de zelfs doelbewuste verdachtmakingen van dit ingrediënt. Mocht je er echter meer over willen weten: dit
Literatuuronderzoek over de veiligheid van titaniumdioxide en zinkoxide nanodeeltjes in zonnebrandmiddelen van het Australische Ministerie van Volksgezondheid biedt je 24 pagina's aan informatie. Daarnaast is nano-titaniumdioxide ook door de Amerikaanse
Skin Cancer Foundation als veilig aangemerkt, evenals door ons eigen
RIVM – zij het minder volledig onderbouwd.
Vrije radicalen?
Een ander misverstand over zonbeschermingsproducten met (nano-) titaniumdioxide is dat die vrije radicalen laten ontstaan, wanneer ze aangebracht op de huid worden blootgesteld aan zonlicht – en vrije radicalen zijn berucht om het veroorzaken van vroegtijdige huidveroudering en erger. Dit misverstand is behoorlijk hardnekkig, ook omdat producenten van zonbeschermingsproducten met chemische filters het maar al te graag in stand houden. Echter, goede zonproducten bevatten nanodeeltjes die voorzien zijn van een
coating die het ontstaan van vrije radicalen tegengaat. Ook worden in zulke formules anti-oxidanten verwerkt die eventuele vrije radicalen neutraliseren. En
last but not least is er nog
het natuurlijke vermogen van onze huid om vrije radicalen onschadelijk te maken.
Molaire massa (moleculair gewicht): 79,87 g/mol (maar lipo- noch hydrofiel waardoor het niet in de huid kan dringen)
Laatste update: 5 juni 2018