Vitamine E bestaat uit acht verschillende stoffen: vier tocoferolen en vier tocotriënolen, waarvan α-tocoferol het belangrijkste is voor de mens. α-Tocoferol heeft
sterke anti-oxidatieve en anti-inflammatoire eigenschappen en bezit – net zoals bijvoorbeeld vitamine C – het vermogen om de huid te
beschermen tegen vroegtijdige veroudering als gevolg van UV-straling. α-Tocoferol
stopt lipide-peroxidatie – de voortdurende afbraak van lipiden (vetten) door oxidatieve processen, die met name vetzuren treft en die kan resulteren in cel-beschadiging. Daarnaast oefent α-Tocoferol een 'anti-aging' functie uit als
activator / mediator van signalen die daarvoor van belang zijn.
Naarmate we ouder worden neemt de
hoeveelheid α-tocoferol af in de
epidermis (de opperhuid), terwijl die in de dermis (de lederhuid) onverminderd blijft.
Is α-tocoferylacetaat nu wel of niet net zo doeltreffend als vitamine E?
Omdat α-tocoferol zeer instabiel is – gevoelig voor aantasting door licht en lucht – wordt in huidverzorging vaak gebruik gemaakt van α-tocoferylacetaat (INCI-naam: tocopheryl acetate), de ester van α-tocoferol en azijnzuur. Om iets voor de huid te kunnen doen, moet deze 'inactieve' ester na het aanbrengen worden omgezet in 'actieve' α-tocoferol. Er wordt wel beweerd dat die omzetting niet of nauwelijks plaatsvindt – terwijl elders weer wordt gesteld dat ook tocoferylacetaat een potente anti-oxidant is.
De waarheid lijkt in het midden te liggen: tocoferylacetaat wordt slechts heel langzaam omgezet in vitamine E - maar die omzetting verloopt (veel) beter en sneller na blootstelling aan UV-straling. Dit maakt tocoferylacetaat vooral tot een fijn ingrediënt voor de lente en zomer, dat de huid beschermt tegen vroegtijdige veroudering.
Een korte samenvatting van de belangrijkste argumenten in deze discussie:
Het inactieve α-tocoferylacetaat wordt niet omgezet tot actieve α-tocoferol
De stelling dat het acetaat niet wordt omgezet in actieve vitamine E en dus geen anti-oxidatieve en / of anti-aging werking heeft is gebaseerd op deze studie. Elf proefpersonen brachten drie maanden lang twee maal per dag een formule met tocoferylacetaat (125 mg/g) aan op hun onderarm. Na afloop van deze periode werd vastgesteld dat het acetaat dan wel was opgenomen door de huid, maar niet was omgezet in actieve tocoferol.
Langzaam omgezet tot actieve vitamine E
Deze studie – waarbij gebruik werd gemaakt van een diermodel – liet zien dat er wel omzetting plaatsvindt, maar dat die heel langzaam verloopt. Nadat het acetaat vijf dagen lang een maal per dag was aangebracht, bleek de hoeveelheid vrije α-tocoferol slechts een paar keer hoger dan het normale niveau. Toch was die geringe hoeveelheid in dit geval voldoende om beschermende effecten te hebben tegen de schadelijke gevolgen van zonlicht.
UV-B straling verhoogt de omzetting naar actieve vitamine E
Binnen vierentwintig uur nadat tocoferylacetaat was aangebracht op de huid van muizen die werden gebruikt bij deze studie, bleek het gehalte aan actieve vitamine E verhoogd tot 10 maal het endogene niveau (het niveau van binnenuit) Bij muizen die voorafgaand aan de applicatie werden bestraald met UV-B was de hoeveelheid actieve 30 tot 40 maal verhoogd. UV-B straling verhoogt dus de omzetting van tocoferylacetaat naar actieve tocoferol in grote mate. Deze eerdere studie sluit aan bij die bevindingen.
Beschermt de huid tegen de schadelijke gevolgen van UV-straling
Er bestaan aanwijzingen dat tocoferylacteaat kan helpen om de huid te beschermen tegen zonlicht. Wanneer het dagelijks drie weken vóór blootstelling aan UV-B straling wordt aangebracht,
beschermt het de huid tegen de schadelijke gevolgen daarvan.
Helpt de huid herstellen na zonverbranding
Wanneer de huid te lang niet (of te weinig) beschermd aan de zon is blootgesteld ontstaan verbrandingsverschijnselen. De huid wordt rood, zeer gevoelig voor aanraking en er kan sprake zijn van zwelling. Er ontstaan ontstekingsreacties en zogenoemde
sun burn cells – keratinocyten die abnormaal verhoornen en vroegtijdig een geprogrammeerde celdood sterven als gevolg van beschadiging door UV-straling. De geprogrammeerde celdood (apoptosis) voorkomt dat de UV-schade aan de cel zich kwaadaardig ontwikkelt. Deze massale celdood is voor het oog waarneembaar als 'vervellen'.
Tocopherylacetaat
vermindert deze verschijnselen, wanneer het direct of binnen acht uur na de zonverbranding op de huid wordt aangebracht.
Bevordert wondgenezing
Behalve dat tocoferylacetaat een anti-oxidatieve en ontstekingsremmende werking bezit, kan het ook de groei van bacteriën verminderen. Daardoor bevordert het wondgenezing, zoals
deze studie laat zien die werd verricht bij patiënten die een huidtransplantatie hadden ondergaan.
Moleculaire massa (moleculair gewicht): 472,74 g/mol
Laatste update: 13 maart 2018
