Salicylzuur (INCI-naam: Salicylic Acid) is een anti-oxidant die in de natuur onder meer voorkomt in de wilgenbast, maar ook synthetisch kan worden verkregen. In de eerste eeuw van onze jaartelling werd salicylzuur al gebruikt tegen eelt en likdoorns – en in 1860 werd het ontdekt als exfoliant. Salicylzuur heeft daarnaast
een anti-bacteriële werking, vermindert ontstekingsreacties, bevordert de opname van andere ingrediënten en wordt al decennialang ingezet bij de behandeling van acne.
Eigenlijk geen BHA
Salicylzuur wordt vaak een βHA of BHA genoemd – een β-Hydroxy Acid. Dit is echter onjuist, zo stellen onder meer de auteurs van
'Applications of hydroxy acids – classification, mechanisms, and photoactivity':
In SA [Salicylic Acid, Mariëlla], both the hydroxyl and the carboxyl groups are directly attached to an aromatic benzene ring and both exhibit acidic properties. In contrast, the hydroxy groups in αHAs, βHAs, and PHAs are neutral under the conditions used in clinical and cosmetic settings. On the basis of knowledge to date, SA does not function physiologically or therapeutically as a βHA.
Mogelijk werd salicylzuur (toch) tot βHA gedoopt om te kunnen meeliften op het succes van de α-Hydroxy Acids – de αHA's of AHA's – zo stellen andere wetenschappers
hier.
Maakt rimpels minder zichtbaar
In het stratum corneum (de hoornlaag) zijn de corneocyten (hoorncellen; keratinocyten die hun celkern hebben verloren) stevig aan elkaar verbonden via overbruggende structuren die desmosomen worden genoemd en die veel eiwitten bevatten. Salicylzuur trekt die eiwitten aan, waardoor de verbindingen tussen de desmosomen worden verbroken en exfoliatie plaatsvindt. Dit heeft als resultaat een zachtere, glanzende huid waarbij
lijntjes en rimpels minder zichtbaar zijn.
Werkt porie-diep
Salicylzuur lost op in vet en bezit mede daardoor het vermogen om zich te concentreren in de pilosebaceous unit – het geheel van haarfollikel, haar-spiertje en talgklier dat je op de afbeelding kunt zien. Doordat salicylzuur zo porie-diep actief is
bestrijdt het acne en voorkomt het vergroting van poriën door langdurige ophoping van talg en huidschilfers.
1% salicylzuur in combinatie met 10% glycolzuur: snel effectief tegen acne
Het grote nadeel van veel (genees)middelen tegen acne is dat ze aanzienlijke bijwerkingen kennen. Bijwerkingen ontbraken echter volledig bij de 25 personen met milde acne die deelnamen aan
deze studie, waarbij de effectiviteit werd onderzocht van een emulsie waarin 1% salicylzuur werd gecombineerd met 10%
glycolzuur. Na zes weken was de acne significant verminderd met twee gradaties op de tijdens dit onderzoek gehanteerde
acne-classificatie schaal.
2% salicylzuur in combinatie met 15% glycolzuur: laat platte wratten verdwijnen
Vlakke wratten (Verrucae planae) komen vooral bij kinderen en jong-volwassenen voor. Deze platte wratjes die 1-4 mm groot zijn, verschijnen in grote aantallen op het gezicht, de handen, hals en benen. Ze worden net zoals gewone wratten veroorzaakt door het humaan papilloma virus (HPV) veroorzaakt en genezen spontaan, zij het vaak pas na enkele jaren. Krabben verergert deze aandoening, doordat het virus zich dan verder verspreid waardoor de wratjes in aantal toenemen.
Dagelijks gebruik van 2% salicylzuur in combinatie met 15% glycolzuur laat dit soort wratjes binnen acht weken volledig verdwijnen, zo toonde
deze studie aan.
Salicylzuur en niacinamide: verminderen elkaars werking
Niacinamide wordt net zoals salicylzuur vaak ingezet bij de behandeling van acne en voor de verzorging van een vette huid. Dit onder meer omdat niacinamide de hoeveelheid talg vermindert en ontstekingsreacties tegengaat. Een
in vitro studie liet echter zien dat het tegelijkertijd of kort na elkaar gebruiken van niacinamide en salicylzuur maakt dat beide stoffen aan werkzaamheid inboeten.
Veilig te combineren met retinol of tretinoïne
Uit
deze studie blijkt dat het zelfs na een peeling met 30% salicylzuur veilig (en effectief) is om huidverzorging met 0,25% retinol of 0,025% tretinoïne te gebruiken.
Veroorzaakt geen extra gevoeligheid voor UV-schade
Anders dan AHA's zoals glycolzuur, maakt salicylzuur in concentraties tot 2% de huid niet extra gevoelig voor zonverbranding en andere vormen van UV-schade, zo blijkt uit
deze studie. In hogere concentraties die worden aangebracht vóór blootstelling aan de zon, beschermt salicylzuur zelfs tegen UV-schade.
INCI-naam: SALICYLIC ACIDMoleculair gewicht (molaire massa): 138,12 g/mol
Laatste update: 15 oktober 2020
