Tretinoïne (vitamine A zuur) crème wordt vaak genoemd als hét middel om oppervlakkige rimpels en andere tekenen van huidveroudering te bestrijden. Zelf was ik enkele jaren geleden ook een trouwe gebruikster van deze crème, die oorspronkelijk werd ontwikkeld als medicijn tegen acne. Die trouw was niet altijd een pretje, dus daarom zeg ik het graag nog een keer: tretinoïne crème is niet de enige wetenschappelijk bewezen rimpel-vervager. Je hebt een keuze uit een hele groep retinoïden, ook al zijn tretinoïne en retinol daarvan vooralsnog 'marktleider'.
Adapaleen - een milde retinoïde
Adapaleen is het werkzame bestanddeel in Differin, waarvan zo wel een crème als een gel variant verkrijgbaar is. Adapaleen is net zoals tretinoïne en retinol een telg uit de
retinoïden-familie en werd net zoals de eerste tretinoïne preparaten ontwikkeld om acne te behandelen. Maar adapaleen bleek door acne patiënten veel beter verdragen te worden dan haar agressievere broertje tretinoïne. Adapaleen wordt zelfs goed verdragen door mensen met een gevoelige huid. Dit doordat adapaleen, anders dan tretinoïne en retinol, selectief inwerkt op de betrokken receptoren in de huid. Dat adapaleen minder huidirritatie veroorzaakt dan tretinoïne is onder meer aangetoond in
deze studie, die in 2009 werd verricht onder gezonde vrijwilligers.
Goed nieuws voor iedereen die last heeft van acne, maar de meesten van ons hebben de leeftijd bereikt dat ze veel meer denken in termen van ‘anti-rimpel’ dan van puistjes en mee-eters. So, what’s in it for us?
Minder vaak onderzocht dan tretinoïne, maar wel al een rimpelvervager met een wetenschappelijk bewezen werking
Adapaleen heeft als retinoïde dus een soortgelijke werking als tretinoïne en retinol. Tegen acne én tegen huidveroudering, al is het eerste veel vaker onderzocht dan het laatste. Maar dat adapaleen rimpels vervaagt en ook andere vormen van huidveroudering, zoals hyperpigmentatie, doet afnemen werd al in 2003
vastgesteld door onderzoekers van de University of Michigan. Deze studie wordt dan ook genoemd in ‘Retinoids in the treatment of skin aging. An overview of clinical efficacy and safety’. Dat
overzichtsartikel is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in wetenschappelijk onderzoek naar de werking en veiligheid van de diverse retinoïden. Maar voor wie niet zo’n liefhebber is van medisch wetenschappelijke literatuur en liever snel de bottom line leest: de auteurs concluderen hierin dat adapaleen als ‘second line’ middel kan worden ingezet, wanneer gangbare retinoïden (tretinoïne, retinol) een te sterke irritatie van de huid veroorzaken. Dat adapaleen op die zachtere wijze echter toch ‘gewoon’ werkt tegen rimpels werd in 2012 opnieuw
aangetoond door dermatologen verbonden aan de Universiteit van Chili.