Naast onschuldige pigmentvlekken die veroorzaakt zijn door de zon en die alleen vanuit cosmetisch oogpunt vervelend zijn, bestaan er vormen van hyperpigmentatie waarbij medische behandeling noodzakelijk is. Dit geldt bijvoorbeeld voor hyperpigmentatie door vitamine B12 tekort – een tekort dat in Nederland nog steeds vaker voorkomt dan je wellicht verwacht, bij ouderen is de prevalentie zelfs zeer hoog.
Vitamine B12 (cobalamine) komt met name voor in vlees, melk en eieren. Het is essentieel voor de vorming van rode bloedcellen en functioneren van zenuwcellen. Wanneer een tekort aan vitamine B12 – door artsen ook wel vitamine B12 deficiëntie genoemd – te lang onbehandeld blijft kan dit onder meer bloedarmoede veroorzaken. Uiteindelijk kan vitamine B12 gebrek onherstelbare neurologische schade veroorzaken, die zich kan uiten in psychiatrische aandoeningen als dementie en psychose (zoals bijvoorbeeld genoemd in dit NtvG-artikel)
Hyperpigmentatie als gevolg van een gebrek aan vitamine B12 verdwijnt zodra het tekort wordt aangevuld. Ga echter alsjeblieft niet zelf dokteren met voedingssupplementen als je denkt dat je een B12-gebrek hebt. Laat het vaststellen door een arts, die dan tevens de oorzaak zal identificeren – een oorzaak die zich mogelijk niet laat bestrijden met het slikken van vitamine B-bommetjes.
Klachten en symptomen van vitamine B 12-tekort zijn onder meer:
Zie verder dit overzicht van de Maag Darm Lever Stichting.
Waar het de huid betreft is hyperpigmentatie de meest voorkomende klacht bij vitamine B-12 tekort, maar er kan ook vitiligo optreden, evenals acne en eczeem. Ook kunnen zich haar- en nagelproblemen voordoen. In 2015 benadrukten onderzoekers in het Britsh Journal of Dermatology in een artikel over een jong meisje met hyperpigmentatie als gevolg van B12 gebrek, die (nog) geen andere symptomen vertoonde: "This case demonstrates that defects or deficiencies of cobalamin should be remembered in the differential diagnosis of diffuse hyperpigmentary skin disorders."
Meer over het verband vitamine B-12/huid kun je lezen in deze wetenschappelijke review.
Oorzaken van vitamine B12-tekort
Soms wordt het tekort veroorzaakt door een te geringe inname, wat met name voorkomt bij alcoholisten en veganisten/vegetariërs. Er zijn echter veel meer mogelijke oorzaken, die je hier kunt vinden.