Niacinamide – ook wel nicotinamide genoemd – is het
amide van niacin, nicotinezuur. Op verpakkingen en in online informatie wordt het soms nog 'vitamine B3' genoemd, maar steeds meer mensen kennen dit ingrediënt bij de INCI-naam: niacinamide.
Significant anti-aging effect waarvan de mate afhankelijk is van de concentratie
De
trial van Bisset et al. wordt door wetenschappers aangemerkt als een van de beste waarin het anti-aging effect van niacinamide werd aangetoond. Aan de studie werd deelgenomen door 50 blanke vrouwen met tekenen van huidveroudering door UV-schade. Zij gebruikten twaalf weken lang een formule met 5% niacinamide voor de ene helft van hun gezicht en een formule zonder niacinamide of andere actieve ingrediënten op de andere helft. Na afloop bleek dat aan de niacinamide-helft lijntjes en rimpels waren verminderd – evenals pigmentvlekken, roodheid en gele verkleuring. Daarnaast bleek de elasticiteit van de huid verbeterd.
Deze resultaten werden bevestigd door de onderzoekers Matts en Solenick in
studies waarin niacinamide werd gebruikt in een concentratie van 5% en 2% – die tevens aantoonden dat de mate van het anti-aging effect afhankelijk is van de concentratie niacinamide.
Vermindert rimpels door het bevorderen van de productie van collageen, keratine, fillagrine en involucrine
Niacinamide lijkt ook “anti-rimpel” eigenschappen te bezitten en rimpels en fijne lijntjes te verminderen door de
productie van collageen te stimuleren en het bevorderen van de aanmaak van
keratine, fillagrine en involucrine. Keratine is het taaie eiwit dat onze huid structuur geeft, fillagrine is een eiwit dat nauw betrokken is bij de hydratatie van de huid en involucrine een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij het in stand houden van het
stratum corneum.
Kan helpen kraaienpootjes te vervagen
Bij 64% van de 30 Japanse vrouwen die deelnamen aan
deze studie verminderden na 8 weken dagelijks gebruik van een formule met 4% niacinamide de rimpels rond de ogen.
Bestrijdt hyperpigmentatie door sabotage van het melanine transport
Niacinamide vervaagt hyperpigmentatie, maar doet dit niet zoals veel andere blekende middelen door de vorming van melanine (pigment) tegen te gaan. Niacinamide vermindert pigmentvlekken door 'sabotage' van het transport van melanine van de pigmentcel naar de keratinocyt, dat wordt verricht door melanosomen. Bij gebruik van een moisturizer met 5% niacinamide neemt het transport door deze melanosomen af met 35 tot 68% waardoor ook
hyperpigmentatie vervaagt.
Significante vermindering van hyperpigmentatie werd ook vastgesteld in een
studie bij achttien Japanse vrouwen die acht weken lang een preparaat met 5% niacinamide op één gezichtshelft gebruikten, die na afloop van het onderzoek werd vergeleken met de andere, onbehandelde helft.
In een
gelijktijdige, grotere studie bij 120 Japanse vrouwen werd de werking van een SPF 15-crème met 2% niacinamide vergeleken met die van een crème die wel een SPF 15 bood, maar geen niacinamide bevatte. Bij de proefpersonen die de crème met niacinamide gebruikten bleek de huid na vier en zes weken beduidend minder gepigmenteerd.
Voorkomt hyperpigmentatie door te beschermen tegen Benzo[a]pyreen
Bij het ontstaan van hyperpigmentatie speelt naast UV-straling ook luchtvervuiling een rol, met name vervuiling met
benzo[a]pyreen (B[a]P)
Deze in vitro studie liet zien dat niacinamide te beschermt tegen beschadiging als gevolg van blootstelling aan B[a]P en daarmee tegen het ontstaan van hyperpigmentatie.
In een concentratie van 4% net zo effectief als 4% hydrochinon
Een formule met 4% niacinamide is net zo effectief in het verminderen van melasma als een met 4% hydrochinon, zo bleek uit
deze studie waaraan 27 vrouwen met melasma deelnamen.
Gaat vergeling van de huid tegen
Naarmate de huid ouder wordt kan deze een gelige kleur krijgen. Dit wordt veroorzaakt door een zogenoemde Maillard reactie: een spontane oxidatieve reactie tussen eiwit en suiker waardoor gekoppelde (
'cross-linked') eiwitten ontstaan die bruin-gelig van kleur zijn:
Amadori-producten. Wanneer deze eiwitten zich in de loop der jaren opstapelen in de huid ontstaat een een gelige kleur. Door de krachtige antioxidatieve werking remt niacinamide de
vorming van Amadori-producten.
Versterkt de cellulaire energie en ondersteunt DNA-herstel
Niacinamide geeft de cellulaire energie een boost en reguleert daarnaast
poly-ADP-ribose-polymerase 1 – een enzym met een belangrijke functie bij het herstellen van DNA. Hierdoor kan niacinamide helpen bij het verminderen van
actinische keratose en het
voorkomen van huidkanker.
Gaat ontstekingsreacties tegen bij rosacea
Behalve dat niacinamide geen bijwerkingen kent en daarom ook geschikt is voor de gevoelige huid, bezit het een vermogen om
ontstekingsreacties te verminderen zoals die zich onder meer voordoen bij rosacea. Deze bevindingen sluiten aan bij de resultaten van
eerdere studie waarin niacinamide de tekenen en symptomen van rosacea verminderde.
Bestrijdt acne
Door ontstekingsreacties tegen te gaan leidde het gebruik van niacinamide tot significante vermindering van acne in 6 van de 8 studies die werden opgenomen in deze
wetenschappelijke review. De auteurs stellen echter dat er meer studies nodig zijn om het effect van niacinamide bij acne te onderzoeken en te verklaren.
Een
onderzoek uit 2013 liet zien dat een formule met 4% niacinamide bij een vette huid effectiever was dan clindamycine gel in het tegengaan van acne – terwijl clindamycine gel juist bij een niet-vette huid meer effectief was.
Vermindert seborrisch eczeem
Seborrisch eczeem is een lichte vorm van eczeem, die vaak voorkomt: bij zo'n 5% van de bevolking en dan met name bij mannen. Het wordt gekenmerkt door jeuk, roodheid en schilfering in het gezicht, vooral in wenkbrauwen en neusplooien. Gebruik van een formule met 4% niacinamide leidde tot een verbetering van 75% bij de proefpersonen met seborrisch eczeem die deelnamen aan
deze studie.
Vermindert talg
Dagelijkse huidverzorging met 2% niacinamide
vermindert de hoeveelheid talg op de huid.
Verlengt de levensduur van fibroblasten
Fibroblasten zijn cellen in de huid die onder meer de vorming van collageen en elastische vezels tot hun belangrijke taken rekenen. Het herhaaldelijk aanbrengen van niacinamide verhoogt de levensduur van fibroblasten, zo laat
deze in vitro studie zien.
Bestrijding van vrije radicalen
Aangebracht op de huid verhoogt niacinamide het natuurlijke vermogen van de huid om
vrije radicalen onschadelijk te maken aanzienlijk.
Verbetert de barrièrefunctie op twee manieren
Niacinamide versterkt de barrièrefunctie van de huid door de
vorming van ceramiden te bevorderen. Ceramiden zijn lipide (vettige) moleculen die uitdroging van de hoornlaag voorkomen.
Daarnaast stimuleert niacinamide de keratinocyten differentiatie – het 'uitrijpen' van de keratinocyten, de huidcellen waaruit de opperhuid is opgebouwd. Als dit proces verstoord is of te traag verloopt, wordt de hoornlaag – het bovenste deel van de opperhuid – dunner en verliest vocht, wat een droge huid veroorzaakt die een jeukend 'trekkend' gevoel geeft.
Verzacht de huid
Niacinamide verzacht niet alleen de huid door het verbeteren van de conditie en hydratatie van de hoornlaag, het gaat ook
ruwheid als gevolg van huidveroudering tegen. Hiervoor dient het langere tijd te worden gebruikt in een concentratie van (minimaal) 2,5%
Versterkt het anti-aging effect van tretinoïne
Wanneer tretinoïne wordt gecombineerd met een moisturizer die niacinamide bevat,
versterkt de laatste de anti-aging werking van de retinoïde: vervaging van lijntjes en rimpels rond de ogen en op de wangen en vermindering van hyperpigmentatie, ruwheid en rode vlekken.
Beschermt tegen de schadelijke gevolgen van blauw licht
Het Nederlandse DSM was een van de pioniers op het gebied van niacinamide als ingrediënt in huidverzorging. Recentelijk toonde onderzoek van DSM aan dat niacinamide – naast alle bovenstaande huidverbeterende eigenschappen – óók nog het vermogen bezit om de huid
te beschermen tegen de schadelijke invloeden van blauw licht.
Molaire massa (moleculair gewicht): 122,12 g/mol
Laatste update: 3 maart 2020
